Protez Diş
Diş eti ve diş çevresinde ki dokuların farklı nedenlerden dolayı hasar görmesi sonucu veya kaybedilmesi durumunda protez diş uygulanmaktadır.Protez dişler kişiye özel olarak hazırlanmaktadır.Bu dişler sayesinde kişi, sindirim sisteminin başlangıcı olan dişlerine tekrar sahip olarak sağlıklı şekilde çiğneme fonksiyonlarına tekrar kavuşabilir.
Konuşamanın düzelmesine ve estetik gülüşe sahip olmanıza da protez dişler imkan sağlar.Kişinin ağız yapısına uygun olarak üretilen protez dişler, rahat kullanılabilen, ağız içine sabitlenebilen veya ağıza kolay şekilde takılıp çıkartılan protez dişler ,yapay diş olarak da tanımlanabilir.Bu dişlere alışmak zaman alsa da kısa sürede alışacaksınız.İlk zamanlarda ağzınızda hissedilen dolgunluk veya gevşeklik hissiyatı normaldir.Bu süreye alışma süresi de denmektedir.Bu süre zarfında kişinin yanak kasları ve dili, protez dişe alışır ve alışma süresi sonrası protez yerinde kalsın diye ekstra bir efora gerek duymayız.
Protez diş türleri
1)Sabit diş protezi
Ağız içersine yapıştırılarak yapılan sabit diş protezleri, yapıldıktan sonra kişinin kendi isteği ile çıkmaz.Kişinin kendi dişini kullanarak üretilen protezler genellikle diş kaybı az olan kişilere uygulanır.Mevcut dişin kesilip küçültülmesiyle başlayan bu işlemin sonrasında kişinin var olan dişinin üzeri kaplanır ardından üzerine protez monte edilmektedir.
Sabit protezlerin hazırlanıp yerine takılması için yaklaşık 10 gün gibi bir süreye ihraç duyulmaktadır bu süre zarfında hasta 4-5 defa diş hekimine gitmek zorundadır.İçerdikleri materyale göre kullanım ömürlerinde farklılık gösteren protezler de kişinin dişi küçültülerek hassas ölçü alınır.Diş protezinin rengine hasta ile birlikte karar verilir.Bu noktada protez renginin , mevcut dişler ile birbir uyumuna dikkat edilmesi gerekir.
Bir sonraki randevuda model üzerine hazırlanan protezin hasta üzerinde provası yapılır.Hazırlanan dişin diğer dişler ve çevre dokularla olan teması ayrıntılı olarak incelenir.Daha sonra son kez diş protezi hasta üzerinde prova edilir ve protezde rahatsızlık veren bir durum yoksa protez ,diş üzerine sabitlenir.Yapıştırıcı artıkları temizlendikten sonra hasta, dişin kullanım ömrü ve ağız bakımı konusunda bilgilendirilir.Sabit diş protezleri çiğneme kolaylığı açısından size daha fazla kolaylık sağlayacaktır.Kişinin konuşma yönünde olumlu yönde katkılar sağlar.Gelişen diş protez teknolojisi ile günümüzde zirkonyum ve laminate uygulaması yapılmaktadır.
- Zirkonyum Restorasyonlar: Günümüzde en sık tercih edilen diş protez materyalidir.Beyaz tonlara sahip metal bir elementtir.Zirkonyum kaplama dişler, işlevsellik ve estetik açıdan uygun olduğu kadar sağlam olması ile de ön plana çıkar.Özellikle metale alerjisi olan kişilerde uygulaması daha uygun olan zirkonyum kaplama diş protezleri, pürüzsüz ve doğal bir parlaklığa sahiptir.Mine kaybı olan dişlere, implant üzeri protezlerde, ortodontik tedavinin mümkün olmadığı diş çapraşıklığı veya ayrılıklarında güvenle uygulama yapılabilir.
- Laminate Restorasyonlar:Dişin ön yüzüne, ince yaprak şekillerinde porselen yapıştırılarak uygulanan laminate restorasyon işleminde ,dişlere müdahale oranı oldukça azdır. Laminate işlemi ön dişlere uygulanmaktadır.Bu işlem dişlerde oluşan renklerin kapatılması ,Dişde bulunan boşlukların gizlenmesi, kırık nedeniyle oluşan görünümün düzeltilmesi gibi nedenlerle uygulanmaktadır.
2)Hareketli diş protezi
Eksik dişlerin yerini alabilen, aparey olarak tanımlanan hareketli diş protezleri, Hastanın kendisi tarafından takılıp çıkarılabilir.Doğal dişler olsa bile sabit protez için yeterli destek bulunamazsa bu yönteme başvurulur.Uygulama sırasında var olan dişlerden ve dokulardan destek sağlanır.Hareketli protezler kendi içinde 4 farklı çeşide ayrılır.
- Total Protezler:Hastanın ağzında hiç diş olmadığı durumlarda tercih edilen protez türüdür.Alt ve üst çeneye ayrı ayrı uygulanır ve mevcut kemik dokusu ile de destekleme sağlanır.Çoğunlukla akrilikten üretilen total protezler halk arasında takma diş olarakta bilinirler.Kişinin ağız ölçüsüne özel olarak üretilen total protezler ilk takıldığı zaman ağız içersinde yabancılık, dudak ve yanaklarda doluluk hissi vermesi son derece normaldir.Alt protezin üst proteze göre hareketi daha fazla olduğundan alt proteze alışmanız daha uzun süre alabilir.Salgı bezlerinin uyarılmasından ilk günlerde tükürük miktarında artış olur.Konuşmalarda ki farklılıklar son derece normaldir.Konuşmaya alışmak için yüksek sesle okumak ,telaffuzda zorlandığınız kelimleri ısrarla tekrar etmek önerilmektedir.Alışma süreci 4-6 hafta kadardır.
- Parsiyel Protezler:Doğal dişlerin bir kısmının olmadığı durumlarda uygulanan parsiyel protez,halk arasında kancalı diş protezi olarak da bilinir.Hastanın kendisi isterse takıp çıkartabilir.Bölümlü protez olarak da tanımlanabilen parsiyel protez, kayıp ve eksik olan dişlerin yerlerine takıldığında işlevsellik yanında estetik bir görüntü de kazandırır. Parsiyel protezler akrilik ve tek parça dökümden üretilmektedir.Mevcut dişlere kroşe tellerle tuttururlar.Tel görüntüsünün önüne geçmek için hassas bağlantılı estetik protezler uygulanır.
- İmmediat Protezler:Geçici protez olarak da bilinmektedirler.Doğal dişlerin çekilmesiyle oluşan estetik kaygıların giderilmesi için yapılan bu protezler ilk yapıldığı zaman ağız içi dokularda şişlik meydana gelir.Kalıcı protez öncesi bu dokuların normale dönmesi ve daha sonra yapılması gerekir. Bu süreç boyunca hastanın kalıcı protezleri de hazırlanmış olur.Dokularda iyileşme tamamlandıktan sonra immediat protezler ağız ile uyumsuz hale gelir ve kişiye kalıcı protezler uygulanır.
- İmplant Üstü Protezler:İmplant, diş kaybının olduğu durumlarda hastanın
çene kemiğine titanyum alaşımdan üretilen vida benzeri metal yapıdır.Diş kökü görevini üstlenen implantlar, üzerindeki protezin sağlamlığını arttırırken tutunmasını da sağlar.Böylece kişinin nihai protezi, çene kemiği içersinde bulunan implantlara tutturulduğu için çiğneme ve konuşma fonksiyonları da artar.